ประเดิมข่าวดีหลัง ‘ธรรมนัส พรหมเผ่า’ ส.ส.พะเยารับตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ ดีเดย์ 7 ก.ย.นี้อ่างเก็บน้ำ ‘น้ำจุน’ ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา รับรางวัลเลิศรัฐ ดีเด่นระดับประเทศ ประจำปี 66 ของกรมชลประทาน 2 รางวัล ด้านนายกฯ ทต.จุน เตรียมเสนอขออนุมัติงบ 300 ล้านบาทต่อยอดสู่การพัฒนา ‘ประปาตำบล’ เพื่อบริหารจัดการน้ำให้ครอบคลุมทั่วพื้นที่ในวงกว้างและยั่งยืนมากขึ้น

นายสุภชัย ศูนย์กลาง นายกเทศมนตรีเทศบาลตำบลจุน (ทต.จุน) และในฐานะประธานคณะกรรมการจัดระบบน้ำชุมชน ตำบลจุน อำเภอจุน จังหวัดพะเยา เปิดเผยว่า ในวันที่ 7 กันยายน 2566 นี้ได้รับแจ้งจากกรมชลประทานว่าอ่างเก็บน้ำ “น้ำจุน” ต.จุน อ.จุน จ.พะเยา ได้รับรางวัลเลิศรัฐ ระดับดีเด่น ประเภทสัมฤทธิ์ผลประชาชนมีส่วนร่วม ผลงาน ‘น้ำจุน เจือน้ำใจ กระจายน้ำอย่างยั่งยืน’ และระดับดีเด่น ประเภทผู้นำหุ้นส่วนความร่วมมือ ผลงาน ‘คณะกรรมการจัดระบบน้ำชุมชน งานจัดระบบน้ำโครงการอ่างเก็บน้ำ “น้ำจุน” อ.จุน จ.พะเยา’ ของกรมชลประทาน ประจำปี 2566 โดยจะมีพิธีรับมอบที่อาคารอิมแพคฟอรั่ม เมืองทองธานี

ความสำเร็จครั้งนี้นับเป็นอีกหนึ่งความร่วมมือของกลุ่มคณะกรรมการผู้ใช้น้ำของโครงการอ่างเก็บน้ำ น้ำจุน ที่สามารถบริหารจัดการน้ำเพื่อให้พี่น้องประชาชนตลอดจนพี่น้องเกษตรกรเขตต.จุนได้รับน้ำอย่างทั่วถึง โดยเฉพาะ 6 หมู่บ้านที่อยู่ในรัศมีการจ่ายน้ำของโครงการ คือ หมู่ 2 หมู่ 3 หมู่ 8 หมู่ 13 หมู่ 14 หมู่ 17 และต.พระธาตุขิงแกงบางส่วน อีกทั้งหากมีปริมาณน้ำเหลือก็จะส่งต่อไปถึงพื้นที่ตำบลอื่นๆที่อยู่ท้ายน้ำได้อีกด้วยซึ่งในแต่ละปีจะมีการบริหารจัดการน้ำให้เหมาะสมกับภาวะต่างๆที่เกิดขึ้น อาทิ ภัยแล้ง น้ำท่วม ฯลฯ เพื่อลดผลกระทบต่อเกษตรกร

ทั้งนี้ยังมีแผนนำเสนอการขยายระบบส่งน้ำออกไปในโซนฝั่งซ้ายของอ่างแต่ยังไม่ได้ดำเนินการให้สามารถส่งน้ำจากห้วยตะแหล๋วไปถึงบ้านร่องดู่ ซึ่งคงจะต้องมีการหารือร่วมกับกรมชลประทานเพื่อเร่งขับเคลื่อนเรื่องนี้ให้จัดอยู่ในแผนดำเนินการต่อเนื่องกันไป

“ผมเชื่อมั่นว่าจะเป็นการสร้างโอกาสทางเศรษฐกิจให้กับพี่น้องประชาชนหากได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากรัฐบาล อีกทั้งแปลงที่ดินทำกินจะถูกนำมาพัฒนาเพิ่มมากขึ้น เศรษฐกิจของต.จุนจะก้าวหน้ายิ่งขึ้น น้ำที่ปล่อยออกไปจะถูกนำมาใช้ให้เกิดประโยชน์ได้อย่างมีคุณค่าไม่สูญหายระหว่างทาง แม้ว่าช่วงที่ผ่านมานายวิสุทธ์ ไชยณรุณ ส.ส.บัญชีรายชื่อพรรคเพื่อไทยซึ่งเป็นชาวพะเยาได้จัดงบประมาณให้มาสร้างฝายแกนดินในพื้นที่ต.จุนไปแล้วกว่า 40 จุดซึ่งสามารถบริหารจัดการน้ำไปได้บางส่วน”

ลุ้นนำเสนอใช้งบ 300 ล้านดันส่งน้ำผ่านระบบท่อ

นายสุภชัย กล่าวอีกว่า ความสำเร็จครั้งนี้ถือเป็นความพยายามที่คณะกรรมการร่วมผลักดันกันมาหลายปี นับเป็นความภาคภูมิใจอย่างยิ่ง โดยแนวทางดำเนินการหลังจากนี้ยังมีความพยายามใช้ระบบท่อเข้ามาดำเนินการส่งน้ำให้ถึงจุดหมายปลายทางได้อย่างตรงตามความต้องการมากขึ้น ไม่ให้เกิดความสูญหายระหว่างทางไปโดยเปล่าประโยชน์ ขณะนี้เริ่มไปบางส่วนแล้ว มีการทำประชาคมในหลายพื้นที่เรียบร้อยและบรรจุไว้ในแผนกรมชลประทานเพื่อดำเนินการขับเคลื่อนต่อไปเนื่องจากต้องใช้งบประมาณจำนวนไม่น้อยกว่า 300 ล้านบาท

ทั้งนี้ปัจจุบันพื้นที่ต.จุนมีจำนวน 2 อ่างที่สามารถนำมาดำเนินการส่งน้ำผ่านระบบท่อได้ทันที คืออ่างเก็บน้ำห้วยกั้งที่ดำเนินการโดยกรมพัฒนาที่ดินเป็นเจ้าของโครงการ ช่วง 2 ปีที่ผ่านมาได้รับงบประมาณไปดำเนินการแล้ว 13 ล้านบาท อีกจุดคืออ่างห้วยแก่น เขตบ้านดอนมูล หมู่ 15 พื้นที่ของบ้านใหม่พัฒนา แต่ภาพมองในภาพรวมทั้งตำบลจะพบว่าพื้นที่ต.จุนมีโครงการอ่างเก็บน้ำจำนวน 5 อ่างที่สามารถนำมาพัฒนาให้เกิดประโยชน์ต่อพี่น้องเกษตรกร

“สำหรับอ่างน้ำจุนมีระยะยาวของเหมืองยาวประมาณ 80 กิโลเมตร จ่ายน้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพประมาณ 7,600 ไร่ ส่วนหนึ่งจ่ายให้ระบบประปาหมู่บ้านไว้ใช้งานจำนวน 4 หมู่บ้าน นอกเหนือจากจ่ายไปให้พื้นที่เกษตรกรทำไร่ ทำนา การปล่อยน้ำให้เกษตรกรจะอยู่ในช่วงวันที่ 6 มิถุนายนของทุกปีที่ซึ่งจะตรงกับช่วงหว่านข้าวเรียบร้อยแล้ว ปัจจุบันวิธีการทำนาเปลี่ยนไป ใช้เครื่องจักรเข้ามาดำเนินการแทนมากขึ้น ส่วนการสร้างฝายขนาดใหญ่พบว่าปัญหาที่ประสบในขณะนี้คือขาดแรงงานที่จะไปพัฒนาเพราะมีผู้สูงอายุมากขึ้นไม่สามารถปฏิบัติงานได้อย่างเต็มประสิทธิภาพอย่างกลุ่มวัยแรงงาน จึงปรับเปลี่ยนไปใช้เครื่องจักรทดแทน ดังนั้นจึงอยากขอความร่วมมือพี่น้องเกษตรกรให้ติดตามการบริหารจัดการน้ำและการพัฒนาแหล่งน้ำใหม่ๆ ให้สามารถใช้งานในพื้นที่ได้อย่างเพียงพอและร่วมมือกันสอดส่องดูแลการใช้น้ำได้อย่างมีประสิทธิภาพ”

เร่งลงทุน 30 ล้านผลักดันประปา “ระดับตำบล”

นายสุภชัย กล่าวต่อว่า แนวทางหลังจากนี้จะเร่งผลักดันระบบประปา “ระดับตำบล” ขึ้นบริเวณใต้อ่างเก็บน้ำ น้ำจุน ที่ยังมีพื้นที่เหลือบางส่วนให้สามารถส่งน้ำเพิ่มโครงการได้ครอบคลุมทั้งตำบล พร้อมก่อตั้ง “กองประปาของเทศบาลตำบลจุน” เข้าไปดำเนินการ คาดว่าจะลงทุนเบื้องต้นไม่น้อยกว่า 30 ล้านบาท ปัจจุบันอยู่ระหว่างขออนุญาตใช้พื้นที่ป่าและของบประมาณสนับสนุนจากภาครัฐไปดำเนินการ พร้อมกับขอความร่วมมือให้มหาวิทยาลัยพะเยาออกแบบโครงการ โดยจุดเด่นจะเน้นระบบประปาที่ใช้พลังงานน้ำขับเคลื่อนจากที่สูงลงสู่ที่ต่ำเนื่องจากเป็นพื้นที่ลาดเอียง เพราะตัวเขื่อนสูงกว่าหมู่บ้านราวๆ 15 เมตรจึงนำแรงดันนั้นมาใช้ประโยชน์เพื่อประหยัดค่าใช้จ่ายดำเนินการ ดังนั้นจึงจะเป็นแหล่งน้ำระบบหลักที่จะต้องเร่งดำเนินการให้เกิดขึ้นโดยเร็วเพื่อลดการใช้ระบบน้ำบาดาลที่ไม่มีความมั่นคงในพื้นที่ต.จุนต่อไป

“ปัจจุบันต.จุนขับเคลื่อนเศรษฐกิจด้วยระบบน้ำ ทั้งเพื่อการเกษตรและการอุปโภคบริโภค ขณะนี้การขออนุญาตใช้พื้นที่ป่าจากกรมป่าไม้ยังไม่ได้รับอนุญาต จึงกำหนดระยะเวลาดำเนินการไม่ได้ คาดหวังว่าเมื่อได้รัฐบาลใหม่เข้ามาเร่งขับเคลื่อนน่าจะได้เห็นภาพการพัฒนาคืบหน้าในเร็วๆ นี้พร้อมเร่งผลักดันจากกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตลอดจนหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง”

นายเกษม ไชยนาม ประธานผู้ใช้น้ำอ่างเก็บน้ำ น้ำจุน กรรมการจัดระบบน้ำชุมชน กล่าวว่า อ่างเก็บน้ำ น้ำจุน สามารถกักเก็บน้ำได้ 9 ล้านลูกบาศ์กเมตร การจ่ายน้ำครอบคลุมได้กว่า 1.2 หมื่นไร่ ครอบคลุม 17 หมู่บ้าน คณะกรรมการบริหารจัดการน้ำสามารถจ่ายน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภค โดยเฉพาะภาคฤดูแล้งและการทำนาปีได้อย่างดี ข่าวและพืชไร่ที่ได้สามารถสร้างผลผลิตได้ตามฤดูกาล

“แผนอนาคตในระยะ 3-5 ปีหลังจากนี้จะเดินหน้าขับเคลื่อนเป็นระบบมากขึ้น ล่าสุดขุดลอกคลองในหลายจุดให้สามารถเก็บกักน้ำได้มากขึ้น ส่งน้ำไปถึงพื้นที่ได้รวดเร็วขึ้น ดังนั้นเมื่อข้อมูลของอ่างเก็บน้ำน้ำจุนถูกบรรจุไว้ในระบบของกรมชลประทานแล้วหลังจากนี้คงจะได้รับการสนับสนุนงบประมาณจากภาครัฐไปดำเนินการพัฒนาเพิ่มเติมได้อีกหลายโครงการโดยเฉพาะคู คลองส่งน้ำที่ดำเนินการมาหลายปีนั้นสมควรที่จะมีงบประมาณก่อสร้างใหม่หรือขยายโครงข่ายให้สามารถใช้งานได้เต็มประสิทธิภาพต่อไป” นายเกษม กล่าวในตอนท้าย